⇦ Strona głowna
Regulacje prawne

Podstawy prawne ochrony wizerunku

Podstawową regulacją kwestii wizerunku, na której opiera się cała jego cywilnoprawna ochrona, jest art. 81 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (dalej: Prawo autorskie). Zgodnie z nim „rozpowszechnianie wizerunku wymaga zezwolenia osoby na nim przedstawionej.” Przepis przewiduje również od tej zasady wyjątki, o czym później.

Wizerunek jest również wymieniony wprost w katalogu dóbr osobistych w art. 23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (dalej: Kodeks cywilny). Biorąc pod uwagę, że jest to katalog otwarty, należy uznać, że ustawodawca uznał wizerunek za szczególnie ważne dobro. Przepisy Kodeksu cywilnego pozwalają na szerszą ochronę wizerunku niż przewiduje to Prawo autorskie. Art. 23 chroni bowiem wizerunek nie tylko przed niekontrolowanym rozpowszechnianiem, ale także przed jakimkolwiek innym naruszeniem, ponieważ nawet dozwolone wykorzystywanie wizerunku może powodować szkodę (co zwłaszcza dotyczy osób publicznych). Zarówno wizerunek jako podobizna człowieka, jak i jego niematerialny wymiar stanowią dobro osobiste osoby fizycznej i jako takie podlegają ochronie. Judykatura spiera się co do tego, czy tylko osoby fizyczne posiadają wizerunek, czy też jest możliwe przypisanie go osobom prawnym i innym podmiotom.

Należy pamiętać, że wizerunek jest również daną osobową, czyli informacją o zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osobie fizycznej. Oznacza to, że jego przetwarzanie (utrwalanie, publikacja, przechowywanie itp.) podlega przepisom Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 roku w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych; dalej: RODO). Przede wszystkim oznacza to, że do operacji na wizerunku osoby fizycznej niezbędne jest istnienie podstawy prawnej, a na przetwarzającym ciąży szereg obowiązków informacyjnych i z zakresu bezpieczeństwa danych.

Pewne aspekty wizerunku reguluje również ustawa z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe. Wyłącza ona możliwość publikacji wizerunku osób, przeciwko którym toczy się postępowanie przygotowawcze lub sądowe, a także świadków, pokrzywdzonych i poszkodowanych, chyba że wyraziły na to zgodę. Prokurator lub sąd może jednak ujawnić wizerunek ze względu na ważny interes społeczny.

Nie należy również zapominać o tym, że ustawa z dnia 6 czerwca 1997 roku Kodeks karny (dalej: Kodeks karny) kwalifikuje niektóre działania związane z wizerunkiem osoby fizycznej jako czyny zabronione pod groźbą kary. I tak podszywanie się pod inną osobę poprzez wykorzystywanie jej wizerunku w celu wyrządzenia jej szkody stanowi formę uporczywego nękania (art. 190a § 2). Karalne jest również utrwalanie lub rozpowszechnianie wizerunku osoby nagiej lub w trakcie czynności seksualnej bez jej zgody lub przy użyciu przemocy, groźby bezprawnej lub podstępu (art. 191a § 1). Wreszcie zabroniona jest produkcja, rozpowszechnianie, publikacja, a nawet przechowanie i posiadanie treści pornograficznych przedstawiających wizerunek małoletniego uczestniczącego w czynności seksualnej (art. 202 § 4b).

ZBIORY
Strona główna
INFO
Filmy prywatne
Regulacje prawne
KONTAKT
Akademia Muzyczna
im. Krzysztofa Pendereckiego
ul. Św. Tomasza 43
30-025 Kraków

© 2024 Akademia Muzyczna
im. Krzysztofa Pendereckiego w Krakowie
projekt i realizacja Mateusz Bień